Als je ziek bent, ga je naar de huisarts. Om vervolgens thuis te komen met een recept voor medicijnen in plaats van een boodschappenlijstje met gezonde voeding. En dat is jammer. Hippocrates zei het immers al “Laat voeding je medicijn zijn en je medicijn je voeding.” Begrijp me niet verkeerd; je hebt je schildkliermedicatie nodig, maar het is en blijft een vorm van symptoombestrijding. Het doet niets tegen de oorzaak van je trage schildklier of je overactieve immuunsysteem. Met gezonde voeding kun je én je lichaam van de juiste bouwstoffen en brandstoffen voorzien, én de overbelasting van je immuunsysteem voorkomen.
Gezonde voeding voor Hashimoto patiënten
Maar wat is dan gezonde voeding voor iemand met Hashimoto? Online is veel informatie te vinden. Er zijn zelfs diëten, die je remissie beloven. Maar helaas, zo werkt het niet. Er bestaat geen standaard dieet voor alle Hashimoto-patiënten. Wat voor jouw immuunsysteem prikkelend is, hoeft voor mij geen problemen op te leveren. En wat voor mij ondersteunend is, kan bij jou juist weer protest van je darmen opleveren. Een gezond dieet is dus heel persoonlijk. Van een aantal voedingsstoffen is echter wél bekend dat zij bij veruit de meeste Hashimoto-patiënten schade opleveren. De meest besproken, onderzochte én omstreden hiervan is gluten. Tijd voor een nadere introductie.
“Glutenvrij? Ik heb toch geen coeliakie?”
Gluten (Latijns voor lijm) is de naam van een groep eiwitten die wordt aangetroffen in granen zoals tarwe, rogge, gerst, spelt en kamut. Twee belangrijke eiwitten in gluten zijn glutenine en gliadine. Dit zijn de eigenlijke boosdoeners, waar je lichaam op kan reageren. We kunnen drie typen reacties onderscheiden:
- Tarweallergie; mensen met een tarweallergie krijgen een allergische reactie na het eten van alle producten met tarwe erin. Klachten zijn jeuk, een verstopte neus of buikklachten.
- Coeliakie; bij mensen met de auto-immuunziekte coeliakie (=glutenintolerantie) zorgen gluten voor een beschadiging van de dunne darm. Het lichaam heeft antistoffen tegen het eiwit gliadine aangemaakt.
- Glutensensitiviteit; bij deze mensen is er geen sprake van tarweallergie of coeliakie, maar zijn er wel klachten na het eten van gluten. Denk aan een opgezette buik, concentratieproblemen, vermoeidheid, winderigheid of slappe spieren.
Tot deze laatste groep behoort het merendeel van de mensen met een auto-immuunziekte, zoals ook Hashimoto. Met het eten van gluten lijken er een aantal dingen te gebeuren, waardoor het immuunsysteem geactiveerd wordt.
Gluten verhoogt de doorlaatbaarheid van de darmwand
De cellen van onze darmwand reguleren de opname van voedingsstoffen vanuit de darm naar de bloedbaan. Om voedingsstoffen op te nemen worden de poortjes tussen deze cellen razendsnel geopend en weer gesloten. Het openen en sluiten van deze poortjes ook wel ‘tight junctions’ genoemd gebeurt met behulp van het stofje zonuline. Gluten bevordert de aanmaak van zonuline, waardoor de poortjes te vaak en te lang open worden gezet. Hierdoor verhoogt de doorlaatbaarheid van de darm, wat ook wel ‘lekkende darm’ wordt genoemd.
Wanneer er schadelijke of onbruikbare stoffen door de darmwand lekken is het de taak van je immuunsysteem om al deze binnenkomers te controleren en uit te schakelen. Wanneer deze lekkende darm langer aanhoudt kun je je voorstellen dat het immuunsysteem overspannen raakt en fouten kan gaan maken. En daarmee komen we gelijk op het tweede punt.
Gluten en TPO hebben een gelijkende moleculaire structuur
Ons immuunsysteem ruimt naast indringers ook beschadigde of dode celresten op. Om zo efficiënt en snel mogelijk te kunnen werken, maakt het immuunsysteem antistoffen aan tegen bekende indringers. Deze antistoffen scannen razendsnel of de moleculaire structuur van de indringer overeenkomt met hun eigen code. Bij een match slaan de antistoffen alarm, zodat de andere immuuncellen de indringer kunnen uitschakelen, en maken ze direct vele kopieën van zichzelf. Na elke match worden er dus extra antistoffen aangemaakt.
In het geval van de ziekte van Hashimoto zijn er per abuis antistoffen aangemaakt tegen het schildklierweefsel Thyreoperoxidase (TPO). Dit is het eiwit dat jodium en tyrosine met elkaar verbindt waardoor het schildklierhormoon T4 ontstaat. De moleculaire structuur van TPO lijkt erg op de moleculaire structuur van gluten. Wanneer de gluten dus door de poortjes in de darmwand glippen kunnen de antistoffen die wij tegen gluten hebben aangemaakt, ook TPO scannen, herkennen en vernietigen. Deze aanval beschadigd je schildklier met een mogelijke ontstekingsreactie in je schildklier tot gevolg.

Dit is de reden waarom jij bij hoge antistoffen, ondanks het feit dat je geen coeliakie hebt, toch voorzichtig moet zijn met gluten. Gluten zitten tegenwoordig in bijna alle producten. Naast de bekende brood- en pastaproducten zitten gluten ook in bijna alle kant-en-klaar producten, koekjes, gebak, sausjes, pakjes, zakjes, bier en zelfs in vleeswaren voor op brood. Kijk maar eens op de etiketten van de producten in je koelkast en in je keukenkastjes.
Om je weer fit en energiek te voelen, moet je de aanvallen op je schildklier stoppen en je lekkende darm weer helen. Dit lijkt niet te lukken als je gluten eet. Elke keer als je gluten eet, maak je je darmwand meer doorlaatbaar, activeer je je antistoffen tegen gluten, waardoor zij zich vermenigvuldigen en tot zes maanden actief blijven. Gedurende deze zes maanden kunnen deze antistoffen zich ook tegen je TPO in je schildklier keren, met een ontstekingsreactie en mogelijke verhoging van je anti-TPO tot gevolg.
Glutenvrij eten is voor Hashimoto-patiënten daarom een absolute aanrader. Het loont de moeite om een keer te onderzoeken of ook jij ongemerkt gevoelig bent voor gluten. Doe jezelf en je darmen en immuunsysteem eens een lol en schrap gedurende 30 tot 60 dagen ALLE gluten uit je voedingspatroon en voel aan je darmen, je energie en je gewicht wat glutenvrij eten voor jou kan doen. Maar: gedurende deze weken moet je dan wel 100 % glutenvrij gaan. Een beetje glutenvrij bestaat niet.
Het lijkt misschien een behoorlijke stap, maar met bijzonder goede resultaten. Voor veel Hashimoto-patiënten is glutenvrij eten dé weg naar een leven zonder restklachten. Binnen het Hashimoto Eliminatiedieet® onderzoek jij of er van deze gevoeligheid voor gluten (en zuivel) ook bij jou sprake is. Wil jij dit voor jezelf onderzoeken? Overweeg dan eens het Hashimoto Eliminatiedieet®.
Op basis van mijn specialistische opleidingen op dit gebied en mijn jarenlange ervaring met begeleiding van patiënten bij dit dieet, heb ik mijn eigen methode ontwikkeld; het Hashimoto Eliminatiedieet®. Deze heb ik gebundeld in een lesboek (pdf) met bijbehorend dik recepten e-book. Ze maken onderdeel uit van de e-cursus Voeding en Hashimoto. (Of kies voor de voordelige combi-bundel Voeding en Afvallen). Met deze e-cursus heb jij alle tools in handen om jouw voeding te optimaliseren voor jouw herstel.
Liever alleen het boek zonder begeleidende e-cursus? Bestel dan mijn nieuwe boek Het Hashimoto Eliminatiedieet. Vanaf 22 januari 2024 beschikbaar, maar nu al te reserveren!

Misschien vind je dit ook interessant…
Leptineresistentie en de trage schildklier
Leptine is een hormoon dat wordt geproduceerd door de vetcellen. Het houdt de hersenen op de hoogte van de brandstofvoorraad in de vorm van vet in de vetcellen en geeft een signaal af dat er gestopt kan worden met eten en dat het tijd is om vet te gaan verbranden. Als...
Insulineresistentie en de trage schildklier
Insuline is een hormoon dat wordt geproduceerd door in de alvleesklier, waar ook de verteringsenzymen geproduceerd worden. Insuline is betrokken bij de opname van glucose in de cellen en is ook vooral bekend door het verlagen van de bloedsuikerspiegel. Toch heeft...
Omega 3 en Hashimoto
We zijn opgegroeid met de notie dat vet onze grootste vijand is. Bijna alle producten in het winkelschap zijn immers verkrijgbaar in een vetvrije of vetarme variant. En alhoewel sommige vormen van vet zeker schadelijk kunnen zijn voor onze gezondheid, zijn er ook...