Is een trage schildklier erfelijk?

Veel mensen met een trage schildklier vragen zich af of deze aandoening erfelijk is. Misschien hebben je moeder, tante of oma ook een schildklierprobleem, en vraag je je af of jij daardoor een verhoogd risico loopt. Of misschien heb je zelf Hashimoto of een trage schildklier en maak je je zorgen of jouw kinderen later ook een verhoogde kans hebben op een trage schildklier.

Het korte antwoord is: de aanleg voor een trage schildklier kan erfelijk zijn, maar dat betekent niet dat je er automatisch last van krijgt. Erfelijke factoren spelen een rol, maar leefstijl- en omgevingsfactoren hebben minstens zo veel invloed.

De rol van genen bij Hashimoto

In Nederland wordt een trage schildklier in 90-95% van de gevallen veroorzaakt door de auto-immuunziekte Hashimoto. Dit betekent dat het immuunsysteem zijn pijlen op onderdelen van de schildklier heeft gericht, waardoor deze op termijn minder schildklierhormoon kan produceren. Onderzoekers hebben ontdekt dat bepaalde genen invloed kunnen hebben op de kans om Hashimoto te ontwikkelen. Dit gaat zowel om immuun-gerelateerde genen (zoals HLA, CTLA4 en PTPN22) als om schildklier-specifieke genen (zoals TG en TSHR).

Toch is er geen enkel ‘Hashimoto-gen’ dat direct bepaalt of iemand de ziekte krijgt. Erfelijke aanleg speelt dus wel een rol, maar omgevingsfactoren zijn minstens zo belangrijk.

Daarnaast hebben mensen met Hashimoto of andere auto-immuunziekten een verhoogde kans op het ontwikkelen van aanvullende auto-immuunziekten. Dit betekent dat als je Hashimoto hebt, je ook vatbaarder kunt zijn voor aandoeningen zoals diabetes type 1, coeliakie, vitiligo en alopecia areata. Hoewel de exacte genetische mechanismen nog niet volledig bekend zijn, wordt aangenomen dat bepaalde immuun-gerelateerde genen een rol spelen bij de aanleg voor meerdere auto-immuunziekten.

Epigenetica: de invloed van je leefstijl

Epigenetica verwijst naar de invloed van leefstijl- en omgevingsfactoren op genetische aanleg. Factoren zoals voeding, stress, slaap en blootstelling aan schadelijke stoffen of infecties kunnen bepalen of een genetische aanleg zich daadwerkelijk ontwikkelt.

Voor hypothyreoïdie weten we bijvoorbeeld dat langdurige stress, bepaalde infecties en blootstelling aan schadelijke stoffen de kans op de ziekte kunnen vergroten bij mensen met een genetische aanleg. Tegelijkertijd kan een gezonde leefstijl – met de juiste voedingsstoffen, voldoende beweging en stressreductie – een positieve invloed hebben op de algehele gezondheid en een goede werking van het immuunsysteem. Hoewel leefstijl Hashimoto niet altijd kan voorkomen (en zeker niet genezen), kan het wel bijdragen aan het verminderen van klachten en het ondersteunen van de schildklierfunctie.

Aangeboren hypothyreoïdie: niet altijd erfelijk

Een andere vorm van een trage schildklier is aangeboren hypothyreoïdie (CHT). Dit betekent dat een baby al bij de geboorte een onvoldoende werkende schildklier heeft. Vaak wordt gedacht dat dit automatisch erfelijk is, maar dat is lang niet altijd het geval.

In de meeste gevallen ontstaat CHT doordat de schildklier zich in de baarmoeder niet goed ontwikkelt. Dit kan verschillende oorzaken hebben, zoals een fout in de aanleg of een verstoring in de vroege groei van de schildklier. Vaak is onduidelijk waarom dit gebeurt. Slechts bij ongeveer 2-5% van de gevallen lijkt een genetische factor een rol te spelen.

Dit betekent dat CHT in sommige families kan voorkomen, maar meestal geen direct erfelijke aandoening is. Baby’s worden in Nederland standaard getest op schildklierproblemen na de geboorte, zodat ze indien nodig direct behandeld kunnen worden.

Conclusie

Een trage schildklier kan erfelijk zijn, maar is dat niet per definitie. Erfelijke aanleg speelt vooral een rol bij de auto-immuunziekte Hashimoto, waarbij bepaalde genen de kans op de ziekte kunnen vergroten. Toch betekent een familiegeschiedenis van schildklierproblemen niet automatisch dat je het zelf ook krijgt. Epigenetische factoren zoals voeding, stress en omgevingsinvloeden spelen een cruciale rol en kunnen zelfs bepalen of een genetische aanleg zich wel of niet uit.

Wil jij écht begrijpen hoe je jouw lichaam kunt ondersteunen en klachten kunt verminderen?

Ontdek de e-cursus Boost je Schildklier Gezondheid – dé totaaloplossing waarmee je in acht overzichtelijke stappen alle pijlers van een gezonde schildklier aanpakt. Deze diepgaande, praktische cursus geeft je alle kennis en tools om met vertrouwen jouw leefstijl te veranderen en je gezondheid duurzaam te verbeteren. Start vandaag nog en ga bewust, maar relaxt aan de slag.

Direct toegang voor slechts € 99 (of betaal in termijnen)

Inclusief mijn 3 boeken als e-boek voor de e-reader als bonus! 6 maanden toegang (zodat we allebei zeker weten dat je ook echt gelijk aan de slag gaat! 🙂