Meer bewegen? Maar ik ben al zo moe!” En toch word je minder moe als je in beweging komt. Lees meer over deze schijnbare paradox.
Volgens de nieuwe beweegrichtlijnen van de Gezondheidsraad[1] zouden volwassenen wekelijks ten minste twee en een half uur matig intensief moeten bewegen, waarbij ook spier- en botversterkende activiteiten worden aanbevolen. Dit alles om het risico op depressieve gevoelens en chronische ziektes zoals diabetes en hart- en vaatziektes te verlagen.
Bewegen is dus schijnbaar goed voor ons. Maar met een auto-immuunziekte kan bewegen of sporten nogal een uitdaging zijn, omdat we pijn hebben of soms te moe zijn om onze veters te strikken. Ondanks deze uitdagingen is het juist voor ons belangrijk om toch in beweging te komen. Waarom juist voor ons? Om deze vraag te kunnen beantwoorden, moeten we eerst begrijpen waarom bewegen juist voor ons zo lastig kan zijn.
Waarom bewegen met een trage schildklier lastiger is
Schildklierhormonen zijn bij veel orgaansystemen betrokken, zo ook bij het functioneren van je spieren. Alhoewel deze functie weinig wordt beschreven in de literatuur, is dit een belangrijk onderwerp om te begrijpen.
Wanneer je een tekort aan schildklierhormoon hebt, of beter gezegd als je een tekort aan vrije T3 in je bloed beschikbaar hebt, dan heeft dit direct effect op de werking van je spieren.[2]
Je kent het vast wel. Zodra je een sprintje trekt of de trap op rent, ben je volledig buiten adem, terwijl dit vroeger nooit een probleem was. Of je hebt een potje gebadmintond en hebt diezelfde avond al spierpijn. Door je tekort aan vrije T3 is jouw conditie niet meer zoals hij was en dit is te verklaren door een aantal veranderingen in je spierfunctie.
- Het aantal mitochondria in je spieren neemt af.
- De opslagcapaciteit van glucose, in een vorm genaamd glycogeen, in je spieren is verlaagd.
- Je snelle, dikke spiervezels worden dunner.
Er zijn meer veranderingen zichtbaar bij een tekort aan schildklierhormoon, maar deze drie veranderingen in spierfunctie verklaren waarom sporten voor jou zwaarder lijkt te zijn geworden. En wel hierom.
Mitochondria – de energiefabriekjes van je cellen
De mitochondria in je (spier)cellen maken ATP (energie) aan, waardoor je spieren direct energie tot hun beschikking hebben om hun werk te kunnen doen; bewegen. Wanneer het aantal mitochondria afneemt, wordt er minder ATP aangemaakt en hebben je spieren minder energie om te bewegen.
Mitochondria maken ATP aan met behulp van glucose. Zodra de aanwezige glucose in de cel op is, gaan de mitochondria over op een noodvoorraad glucose, die in de spieren opgeslagen ligt in de vorm van glycogeen. Omdat juist bij ons die de opslagcapaciteit glycogeen verlaagd is, zijn we dus ook eerder door deze reservebrandstof heen.
En als laatste lijken onze snelle dikke spiervezels, die juist explosieve kracht kunnen geven, dunner te worden. Er lijken meer langzame dunne spiervezels voor in de plaats te komen. Het is dan ook niet raar dat we ons bij het sporten snel vermoeid voelen en niet meer de kracht hebben die we vroeger hadden.[3]
Waarom bewegen met een trage schildklier juist zo belangrijk is
Heb jij weer. Gelukkig kun je hier iets aan doen. En wel door in beweging te komen. En niet alleen in beweging te komen, maar door je lichaam om de dag op sportief gebied flink uit te dagen. Hiermee bedoel ik: buiten adem raken, zweten en het uiterste van je spieren vragen.
Voor even!
Als je namelijk tot het randje gaat, of beter net over het randje, dan merkt je lichaam: “He, dit was te veel voor mij. Ik hou dit niet vol. Wat moet ik doen om het volgende keer, als we weer in deze gevaarlijke situatie komen, wel aan te kunnen?”
Aanmaak nieuwe mitochondria
Als reactie op deze constatering zal je lichaam de slecht functionerende mitochondria vernietigen en er nieuwe sterke mitochondria voor in de plaats aanmaken, plus nog een aantal extra voor de zekerheid. Zo bereidt je lichaam jouw spieren voor op een volgende sportsessie, waarin je het wél aankunt. Hoe vaker je over het randje traint, hoe meer sterke mitochondria er worden aangemaakt en hoe meer energie jij hebt!
Reparatie en aangroei dikke spiervezels
Bij het ‘over het randje’ trainen beschadig je je dikke spiervezels een beetje. Als reactie hierop maakt je lichaam testosteron en groeihormoon aan. Groeihormoon repareert in de rustperiode tussen trainingen de beschadigingen aan je spiervezels, waardoor ze dikker en sterker worden. Hierdoor is er ook direct meer glycogeenopslag mogelijk. Je slaat met de aanmaak van groeihormoon dus drie vliegen in een klap: meer mitochondria, meer dikke, snelle spiervezels én meer glycogeenopslag. Of eigenlijk vier vliegen. Groeihormoon heeft namelijk de eigenschap dat het energie uit vetweefsel haalt. Je krijgt dus sterkere spieren én je verliest vet!
Verbeteren insulinegevoeligheid
Groeihormoon heeft een wisselwerking met insuline. Wanneer je insuline hoog is, is je groeihormoon laag en andersom. Door kort en intensief te trainen, waarbij je je spieren ‘over het randje’ belast, maak je groeihormoon aan en verlaag je dus je insuline, waardoor de insulinegevoeligheid van je cellen kan verbeteren. Bovendien zorgt meer spiermassa voor meer insulinereceptoren, waardoor vrijgekomen insuline makkelijker en sneller wordt opgenomen! Dubbele winst voor het probleem insulineresistentie.
Meer voordelen
Andere bijkomende voordelen van regelmatig bewegen of sporten zijn:
- Sporten verlaagt je stressniveau, omdat het je hoofd leeg maakt.
- Het verbetert slaap (mits niet laat op de avond gesport).
- En zorgt voor aanmaak van endorfine.
- Sporten en bewegen stimuleert het rondpompen in je lymfestelsel, waardoor je helpt bij de distributie van je immuuncellen en de afvoer van je afvalstoffen.
Ik denk dat je nu begrijpt waarom regelmatig ‘over het randje’ sporten JUIST voor ons zo belangrijk is. Dit over het randje trainen doe je via interval-cardio trainingen of krachttraining.
Wanneer je nog te ziek bent, te weinig energie hebt of bijnierproblemen hebt, kan ‘over het randje’ trainen schadelijk zijn. Is dit op jou van toepassing, wacht hier dan dus mee totdat je eraan toe bent!
Bronnen:
[1] https://www.gezondheidsraad.nl/nl/taak-werkwijze/werkterrein/preventie/beweegrichtlijnen-2017
[2] http://schildkliersport.com/over-mij/
[3] McAllister RM, Delp MD, Laughlin MH. Thyroid status and exercise tolerance. Cardiovascular and metabolic considerations. Sports Med
** TIP: Masterclass – Bewust(er) Bewegen **
Bewegen is gezond. Maar hoe doe je dat met vermoeidheidsklachten en verminderde spierkracht door je trage schildklier? In deze Masterclass geef ik je handvatten voor hoe je dit kan doen en gaan we ook echt in beweging komen. Naast de nodige theorie krijg je ook een scala aan beweegopties tot je beschikking, waarmee jij jouw eigen beweegschema kunt gaan samenstellen. Denk aan schema’s voor wandelen intervaltraining, krachttraining (inclusief video’s) of doe mee met een van de 7 beweeg-challenges.
Direct starten voor € 49
Meer informatie
Misschien vind je dit ook interessant…
B12 en de schildklier
Vitamine B12 is essentieel voor allerlei systemen in het lichaam, waaronder een goede werking van het zenuwstelsel en immuunsysteem, maar ook voor de productie van energie, DNA en de rode bloedcellen. Bij een tekort aan vitamine B12 kan minder DNA worden aangemaakt,...
Omega 3 en Hashimoto
We zijn opgegroeid met de notie dat vet onze grootste vijand is. Bijna alle producten in het winkelschap zijn immers verkrijgbaar in een vetvrije of vetarme variant. En alhoewel sommige vormen van vet zeker schadelijk kunnen zijn voor onze gezondheid, zijn er ook...
Calcium en schildklierhormoon
Calcium is een zeer belangrijk mineraal, dat in grote hoeveelheden in het lichaam voorkomt. Het merendeel van alle calcium ligt opgeslagen in botten en tanden. Calcium is nodig voor stevige botten en botopbouw, maar is ook van cruciaal belang voor een gezond...