Afvallen met een trage schildklier

Afvallen met een trage schildklier.

Gewoon een kwestie van doen of een onmogelijk verhaal?

Blijvend gewicht verliezen lijkt voor veel mensen met een trage schildklier bijna onmogelijk. Maar we willen zo graag afvallen dat we continue blijven zoeken naar nieuwe manieren waarop het wel gaat lukken. Misschien herken jij dit wel:

Meerdere keren per jaar start je een nieuw dieet, bestel je een nieuw (recepten)boek of schrijf je je in voor een afval-cursus. Je schaft nieuwe sportkleding aan en zoekt lekkere slanke recepten uit. Jij bent er helemaal klaar voor. Vanaf maandag gaat de bezem door jouw voeding en leefstijl en dit keer gaat het je lukken!
Maar na een week of twee waarin er maar weinig beweging op de weegschaal te zien is, komt het leven tussendoor. Op woensdag trakteert een collega op het werk, op donderdag plenst het van de regen en op vrijdag heb je een verjaardag van je beste vriendin.
Pfff wat een week. Een wijntje kan geen kwaad toch? Maandag pak ik de draad weer op. En zo tikken de jaren weg.

Dit ritueel kennen we denk ik allemaal wel. We gaan op dieet en het gewicht begint te dalen (soms tergend langzaam), maar schiet pijlsnel weer omhoog zodra we terugvallen in onze oude gewoontes. Om moedeloos van te worden! Hoe kunnen we het tij keren?

Om deze vraag te kunnen beantwoorden moeten we eerst kijken naar de vraag: ‘Waarom heb ik overgewicht?’

Waarom heb ik overgewicht?

Dit lijkt een simpele vraag, maar dat is het niet. Het meest gehoorde antwoord luidt:  ‘Ik eet meer dan ik verbrand.’  En om dit probleem op te lossen, starten we dan met een dieet, waarin we minder gaan eten en meer gaan bewegen. Gewicht zakt – probleem opgelost.

Maar niet bij iedereen zakt het gewicht en/of blijven die kilo’s eraf. Dus wat is bij hén dan de oorzaak van overgewicht?

Ik las een keer een heldere uitleg over de oorzaak van overgewicht, waarbij een verschil werd gemaakt tussen de directe oorzaak van overgewicht en de uiteindelijk oorzaak van overgewicht. Ook werd hierbij verteld hoe wij eigenlijk altijd geneigd zijn om de verkeerde oorzaak aan te pakken. Ik zal deze uitleg illustreren met het voorbeeld van alcoholisme.

Directe oorzaak vs uiteindelijke oorzaak

De directe oorzaak van alcoholisme is stelselmatig te veel alcohol drinken. Als je deze directe oorzaak wil aanpakken dan is het advies: stop of minder met drinken.

De uiteindelijke oorzaak van alcoholisme beantwoordt de vraag waarom alcoholisme ontstaat. Bijvoorbeeld de verslavende en verdovende eigenschap van alcohol zelf, een verslavingsgevoelige persoonlijkheid, stressvolle leefomstandigheden, het effect van alcohol op het endorfinesysteem of alcoholisme in de familie.

Pas als deze uiteindelijke oorzaken van alcoholisme meegenomen worden in de aanpak van een alcoholist is er kans op succesvol afkicken van alcohol.

En dit kunnen we ook vertalen naar het probleem overgewicht. Zolang jij overgewicht en afvallen benadert met het aanpakken van de directe oorzaak (ik eet meer dan ik verbrand) zul je (waarschijnlijk) nooit op de lange termijn succesvol zijn. Je moet daarom op zoek gaan naar de uiteindelijke oorzaak van jouw overgewicht. En deze oorzaken kunnen zowel op fysiologische als ook op psychologisch vlak liggen.

Bij fysiologische oorzaken kun je denken aan:

• Aanleg en genetica; een voorraad vet had in de oertijd een voordeel. Zo kon je in tijden van schaarste toch overleven.
• Een ongezonde leefstijl; te veel en/of te vaak ongezonde voeding eten, te weinig beweging en te weinig kwalitatieve slaap hebben effect op je hongergevoel, metabolisme, stress en zelfs op activiteit van je immuunsysteem.
• Afwijkende schildklierwaarden; T3 schildklierhormoon bepaalt voor 30% het tempo van het metabolisme. Een tekort aan T3 heeft dus enigszins invloed of de mogelijkheid vet te verbranden.
• Chronische stress; cortisol verhoogt op diverse manieren de bloedsuikerspiegel (risico op insulineresistentie), verlaagt T3 (door meer T4 om te zetten in rT3) en opent de darmwand (zie lekkende darm).
• Insulineresistentie: Na het eten van koolhydraten (en vetten en eiwitten) maakt het lichaam insuline aan om de glucosemoleculen naar de cellen te brengen. Wanneer er te vaak, te veel insuline in omloop is, kunnen de cellen insulineresistent worden, waardoor glucose de cel niet meer in kan. Glucose wordt dan afgeleverd bij de vetcellen, waardoor je in gewicht toeneemt. Zolang insuline hoog is, staat het lichaam vast in de vet-opslag stand.
• Leptineresistentie: Het verzadigingshormoon leptine wordt aangemaakt door de vetcellen wanneer zij in volume toenemen. Het is een teken voor de hersenen dat er voldoende brandstof op voorraad is en er gestopt kan worden met eten.
  Bij een aanhoudend groot aanbod aan leptine kunnen de hersenen leptineresistent worden, waardoor het verzadigingssignaal leptine niet langer doorkomt. Hierdoor hou jij trek en blijf je dooreten. Gevolg: je komt aan in gewicht.
• Lekkende darm; een hyperpermeabele darm resulteert in een hyperactief immuunsysteem, wat leidt tot laaggradige ontstekingen die het lichaam in een spaarstand kunnen zetten. Gevolg: je komt aan in gewicht.
• Medicijngebruik & overige medische oorzaken

Bij psychologische oorzaken kun je denken aan:

• Stress, trauma en de afstelling en werking van het autonoom zenuwstelsel
• Jouw relatie met eten (eetstoornissen en emotie-eten)
• Zelf saboterend gedrag, zoals uitstelgedrag, perfectionisme of ltijd te druk zijn om goed voor jezelf te zorgen
• Ziekmakende dieetcultuur
• en nog veel meer

Ligt de sleutel bij de psychologische oorzaken?

Zeker wanneer er sprake is van een diagnose, in ons geval een trage schildklier, zijn we geneigd om ons te focussen op de fysiologische oorzaken van klachten. Ook ik deel veel informatie over het aanpakken van deze fysiologische oorzaken. In mijn blogs, in mijn boeken en ook in mijn cursussen.

En met resultaat! Deze aanpak maakt bij de meeste mensen een enorm verschil: energie keert terug, de hersenmist trekt op en gewicht daalt. Maar met mijn ruim 7 jaar ervaring in het begeleiden van mensen met een trage schildklier en vanuit mijn persoonlijke ervaring, weet ik ook dat voor sommigen het aanpakken van deze oorzaken te lastig is. Of wanneer zij de kilo’s verliezen deze ook razendsnel weer terug zijn.  Het wel bekende jojo-effect.

Om een gezond gewicht te behalen en te behouden is meer nodig dan minder eten en meer bewegen. En er is vaak meer nodig dan het aanpakken van de fysiologische oorzaken.

Een streefgewicht behalen en behouden vraagt namelijk om levenslange gedragsverandering en juist dat lijkt een onneembare vesting. Als je op dit vlak successen wil behalen moeten we bereid zijn om te kijken naar de psychologische oorzaken van overgewicht. En dat is niet makkelijk. 

De laatste tijd heb ik me verdiept in de psychologische oorzaken van overgewicht en de werkingsmechanismes achter succesvolle gedragsverandering. Een ontzettend boeiend onderwerp en waar naar mijn mening veel en veel te weinig aandacht voor is.

Aandacht voor de mens achter het gewicht met zijn of haar ervaringen, gevoelens, overtuigingen, gewoontes en overlevingsstrategieën. En aandacht voor de uitdagingen die komen kijken bij langdurige gedragsverandering.

• Op welke manieren saboteer je jezelf en welke functie heeft dit?
• Welk signaal geeft jouw lichaam af wanneer het in de weerstand gaat?
• Waarom beginnen we liever aan een nieuw dieet dan dat we met vallen en opstaan doorgaan waar we mee bezig zijn?
• Hoe kun je liefdevol de regie pakken, zonder in de alles-of-niets valkuil te stappen?
• Hoe kun je jezelf toestaan om fouten te maken en er lol in te krijgen?

Al deze onderwerpen maken GEEN deel uit van de hedendaagse dieetcultuur of het gemiddelde health & fitfluencer account op social media. Daar is vaak alleen ruimte voor de “snelle en makkelijke dieten zonder moeite” en de succesvolle VOOR en NA foto’s met “dit eet ik op een dag – hiermee ben ik 40 kilo in 4 maanden afgevallen”
(Je kent ze vast wel.)

Restrictief eten en (nog) meer sporten lijken de norm te zijn. En juist die ingrediënten leiden bij veel mensen tot meer teleurstelling, meer frustratie en een meer verstoorde relatie met eten. Dit moet veranderen en daar ga ik mij voor inzetten. Te beginnen bij mezelf in mijn eigen aanpak en proces, maar ook in mijn communicatie en mijn aanbod aan jou. Zodat ik jou nog beter en realistischer kan gaan helpen bij jouw proces en het behalen van jouw doelen. Binnenkort neem ik ook een aantal podcasts op met experts op dit gebied. Ik hoop echt dat we als branche en vollediger verhaal gaan vertellen.

Conclusie

Afvallen met een trage schildklier is geen kwestie van simpel minder eten en meer bewegen. Om een gezond gewicht te behalen en te behouden zul je bereid moeten zijn om je voeding en leefstijl BLIJVEND aan te passen.

Een dieet gaat je daar niet brengen.
Dus wil jij echt gaan voor dat blijvende resultaat? Stop met diëten en ben bereid  om ook de psychologische kant van helen aan te kijken. Tijd om echt eerlijk te worden naar jezelf:

• Wat wil ik en waarom?
• Hoeveel tijd neem ik hiervoor?
• Wat zie ik mezelf doen om dit doel te saboteren?
• Op welke momenten krijg ik het lastig?
• Waar krijg ik stress van en hoe kan ik dit verminderen?
• Wat is mijn zelfsabotage-stijl?
• Welke relatie heb ik met voeding?
• Welke relatie heb ik met bewegen?
• Welke relatie heb ik met mijn lichaam?
• Voel ik mijn grenzen nog?
• Voel ik aan wat ik nodig heb?
• Heb ik de regie nog? Of ren ik van dieet naar dieet in de hoop dat iets gaat werken?
• Hoe kan ik mezelf toestaan om te experimenteren met een leefstijl die mijn gezondheid èn mijn gewicht ondersteunt, zonder dat ik mezelf tekort doe?

Niet makkelijk, maar de enige manier om je doelen te behalen.

De komende tijd duik ik dieper in dit onderwerp en zul je me hier (veel) meer over gaan horen. Ook volgt hier na de zomer een exclusieve Masterclass over. Nog even geduld.

Wil je naar aanleiding van dit artikel iets delen of aan me kwijt? Mail me op vera@hashimoto.nl